Là một chuyên gia tư vấn về gia đình, tôi thường cảm thấy phải khuyến khích các gia đình về nhà và ăn tối cùng nhau thay vì phải mất một giờ để nói chuyện với tôi. Và 20 năm nghiên cứu ở Bắc Mỹ, Châu Âu và Châu Úc đã giúp cho tôi luôn duy trì thời gian và nhiệt huyết dành cho bữa ăn gia đình. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng ngồi xuống ăn tối cùng gia đình rất tốt cho bộ não, cơ thể và tinh thần của con người. Và bữa ăn tối hàng ngày đó không nhất thiết phải là một bữa ăn thịnh soạn phải mất đến ba giờ để nấu, và cũng không nhất thiết phải được nấu với rau arugula (cải lông) hữu cơ và củ cải vàng có nguồn gốc di truyền tự nhiên.

>> Không phải tiền, gia đình là nơi đánh giá mức độ thành công của bạn

Ảnh: Doanhnhanplus.vn

Tốt cho bộ não

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng đối với trẻ nhỏ, trò chuyện trong bữa ăn tối làm tăng vốn từ vựng nhiều hơn cả khi trẻ được nghe đọc. Các nhà nghiên cứu đếm các từ hiếm gặp – những từ không có trong danh sách 3.000 từ phổ biến nhất – mà các gia đình sử dụng trong cuộc trò chuyện bữa tối. Những đứa trẻ học được 1000 từ hiếm gặp nếu đó là ở bàn ăn, so với chỉ 143 từ nếu cha mẹ đọc truyện cho trẻ nghe. Và trẻ có vốn từ vựng phong phú sẽ có khả năng biết đọc sớm hơn và dễ dàng hơn.

Những đứa trẻ lớn hơn cũng được hưởng những lợi ích trí tuệ từ bữa ăn gia đình. Đối với trẻ ở tuổi đi học, so với thời gian học ở trường, làm bài tập nhà, chơi thể thao hoặc học năng khiếu, thường xuyên dùng bữa với cả nhà là một yếu tố dự báo khả quan cho thành tích tốt trong học tập.

Các nhà nghiên cứu khác cũng công bố rằng có mối liên hệ chặt chẽ giữa tần số dùng bữa tối cùng gia đình và thành tích học tập của các em vị thành niên. Trẻ vị thành niên dùng bữa với gia đình 5 đến 7 lần một tuần có khả năng đạt được điểm A trong trường cao gấp 2 lần những em dùng bữa tối với gia đình ít hơn hai lần một tuần.

Tốt cho cơ thể

Trẻ em thường xuyên dùng bữa với gia đình được ăn nhiều trái cây, rau, các loại vitamin và vi chất dinh dưỡng, cũng như ít thực phẩm chiên dầu và nước giải khát. Và những lợi ích về dinh dưỡng vẫn tiếp tục sinh trưởng khi các bé đã lớn, ví dụ như những thanh niên thường xuyên dùng bữa với gia đình ít có khả năng bị béo phì và thường ăn uống lành mạnh một khi sống tự lập.

Một số nghiên cứu còn tìm thấy cả sự liên quan giữa các bữa ăn thường xuyên với gia đình và sự suy giảm các triệu chứng rối loạn y khoa, chẳng hạn như bệnh hen suyễn. Lợi ích này có thể là do những hiệu ứng phụ khi mọi người cùng chia sẻ trong bữa ăn gia đình: đó là giúp giảm lo âu và người lớn có cơ hội kiểm tra đứa trẻ có tuân thủ việc dùng thuốc hay không.

Những lợi ích này phát sinh không chỉ nhờ vào những thức ăn tốt cho sức khỏe mà bầu không khí trong bữa ăn cũng rất quan trọng. Các bậc cha mẹ cần phải gần gũi và tạo bầu không khí ấm áp để khuyến khích trẻ ăn uống lành mạnh, chứ không nên kiểm soát và giới hạn trẻ.

Tuy nhiên những lợi ích này sẽ không còn nữa nếu mọi người mở TV trong giờ ăn. Trong một nghiên cứu ở Mỹ, những trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo xem truyền hình trong bữa tối có nhiều khả năng bị thừa cân khi chúng bước vào lớp ba. Mối liên hệ giữa việc xem TV trong bữa tối và tình trạng thừa cân ở trẻ em cũng đã được báo cáo ở Thụy Điển, Phần Lan và Bồ Đào Nha.

Tốt cho tinh thần

Ngoài ra, rất nhiều các nghiên cứu đã liên hệ giữa bữa ăn thường xuyên cùng gia đình với việc giảm nguy cơ xuất hiện những hành vi nguy hiểm ở thanh thiếu niên mà các bậc cha mẹ thường lo sợ như hút thuốc, uống rượu, sử dụng cần sa, bạo lực, vấn đề trường học, rối loạn ăn uống và hoạt động tình dục. Trong một nghiên cứu của hơn 5.000 thanh thiếu niên ở Minnesota, các nhà nghiên cứu kết luận rằng thường xuyên dùng bữa cùng gia đình giúp giảm tỷ lệ bệnh trầm cảm và ý nghĩ tự tử. Trong một nghiên cứu gần đây nhất, những trẻ đã từng là nạn nhân của sự tấn công qua mạng hồi phục nhanh hơn nếu chúng được dùng bữa thường xuyên cùng gia đình. Bữa ăn gia đình đã được chứng minh là một yếu tố ngăn cản các hành vi nguy hiểm ở thanh thiếu niên tốt hơn so với việc đi lễ nhà thờ hoặc đạt được điểm cao.

Ngoài ra, không chỉ giúp giảm đi những hành vi xấu, các bữa ăn với gia đình thường xuyên còn được liên hệ với việc thực hiện những hành vi tốt. Trong một nghiên cứu ở New Zealand, tần suất bữa ăn gia đình cũng liên quan rất mật thiết với tâm trạng tích cực ở thanh thiếu niên. Tương tự như vậy, các nhà nghiên cứu khác đã chỉ ra rằng những thanh thiếu niên thường xuyên dùng cơm tối với gia đình cũng có một cái nhìn tích cực hơn về tương lai, so với các bạn đồng trang lứa mà không được ăn cùng bố mẹ.

Những bữa ăn kỳ diệu như thế nào?

Ở hầu hết các nước công nghiệp, các gia đình không còn cùng nhau trồng trọt, chơi nhạc cụ hay khâu vá dưới mái hiên. Vì vậy, bữa ăn tối là phương pháp đáng tin cậy nhất để kết nối gia đình và tìm hiểu những gì đang xảy ra trong cuộc sống của mỗi thành viên. Trong một cuộc khảo sát, khi hỏi các thanh niên Mỹ rằng lúc nào họ có nhiều khả năng để nói chuyện với cha mẹ của họ, và bữa ăn tối là câu trả lời phổ biến nhất. Những trẻ ăn bữa tối cùng cha mẹ ít gặp căng thẳng hơn và có mối quan hệ tốt hơn với cha mẹ. Sự kết nối trong bữa ăn hàng ngày giống như một sợi dây đai an toàn bảo vệ trẻ khi chúng đang đi trên con đường thơ ấu và niên thiếu đầy gập ghềnh và có thể mắc phải các hành vi đầy rủi ro.

Tất nhiên, sức mạnh thực sự của bữa ăn tối nằm ở chất lượng của mối liên kết giữa các thành viên. Nếu các thành viên trong gia đình ngồi im lặng như tượng, hoặc nếu cha mẹ lớn tiếng với nhau, hay trách phạt con cái, bữa cơm gia đình sẽ không đem lại lợi ích tích cực. Chia sẻ một con gà nướng sẽ không thể biến đổi các mối quan hệ cha-con một cách kỳ diệu. Nhưng, bữa tối có thể là một thời điểm trong ngày khi cha mẹ và con cái có thể chia sẻ một kinh nghiệm tích cực – một bữa ăn ngon, một trò đùa, hay một câu chuyện – và những khoảnh khắc nhỏ đó có thể tạo tiền đề cho những kết nối yêu thương mạnh mẽ khác trong cuộc sống.

Bài viết này ban đầu được công bố trên The Conversation .

Bởi: Anne Fishel, Harvard Medical School

Xem thêm:

• Vì sao nói gia có gia phong thì gia đình mới hưng thịnh?
• Những bài thơ hay về tình cảm gia đình ruột thịt sâu nặng