Sản xuất năm 1994, Forest Gump là một phim thắng cực lớn về mặt thương mại cũng như nghệ thuật. Hơn 20 năm qua, Forest Gump vẫn luôn được coi là một bộ phim kinh điển, xuất sắc về mọi mặt, với diễn xuất thiên tài của nam diễn viên Tom Hand và đặc biệt là câu chuyện nhân văn sâu sắc cũng như tình tiết câu chuyện hết sức thú vị.

Một cảnh trong bộ phim “Forrest Gump”. (Ảnh: Etsy)

Phim được dẫn bởi lời dẫn chuyện của nhân vật chính, những ai mong chờ yếu tố giải trí khi xem một bộ phim chắc chắn không hề thất vọng bởi với một người có cách nhìn cuộc đời như trẻ thơ, kịch bản hay, kỹ xảo xuất sắc… nên câu chuyện diễn ra có nhiều yếu tố rất bất ngờ, hài hước. Những triết lý trong phim cũng vì thế mà được người xem nhận thấy một cách thú vị, tự nhiên và thuyết phục. Forest Gump trở thành một nhân vật nổi tiếng, một biểu tượng, mà mỗi khi nhắc đến anh người ta đều nhớ, Forest Gump: lòng tốt là sức mạnh.

Sự vô thường là đặc tính của cuộc sống, nó huyền bí và khó lường. Nhưng tình yêu chân thành, vô tư, không vụ lợi là giấy thông hành cũng là chiếc khiên bảo vệ bạn sáng suốt nhất trong mọi hành trình.

Đó là triết lý xuyên suốt bộ phim. Sự xuất hiện và những biến đổi, những éo le, những mất mát, sự tha hoá, sự chống trả, sự vượt qua, sự thất bại và chiến thắng của các nhân vật trong phim, tất cả không có ai thoát ra khỏi sự xoay vần, dòng xoáy cuồn cuộn ấy của cuộc sống. Chuyện phim đưa ra tất cả những tình huống và diễn biến không ngừng,  đầy bất ngờ, đôi lúc thất vọng, đôi lúc ngạc nhiên thú vị, khơi dậy mọi cung bậc cảm xúc của người xem.

Vốn sinh ra bởi một người mẹ độc thân, Forrest là một cậu bé được xem là chậm phát triển, chỉ số IQ 75, chân có dị tật về xương khiến cậu bé không thể bước đi bình thường. Tuy nhiên bù lại cho sự thiếu hụt đó, mẹ của Forrest là một người mẹ không hề tầm thường. Bà yêu thương và giáo dục cậu bé bằng tình yêu thương vô bờ nhưng sáng suốt. Bà tôn trọng con, trân trọng con trai mình, không nhìn vào sự thiệt thòi hay tự nhìn vào mình để thấy mình đau khổ hay bất hạnh. Bà coi mọi thứ là bình thường, không ngừng yêu thương con, vỗ về và khích lệ con, tôn trọng con cũng như luôn cảm ơn Chúa vì tất cả những gì Ngài ban tặng. Bà nhẫn nại và trở nên thông thái khi luôn tìm được cách nói để cậu con trai khù khờ của mình hiểu được. Bà cố gắng và mạnh mẽ quyết liệt dành cho con quyền được sống, được tôn trọng, được tham gia vào xã hội như mọi đứa trẻ bình thường khác. Một nhân vật khác có ảnh hưởng lớn đến sự trưởng thành của Forrest đó là Jenny thơ bé. Jenny là người bạn thân duy nhất của cậu suốt thời đi học. Jenny lành lặn hoạt bát nhưng nghèo khổ và đơn côi cùng với Forrest ngây ngô, chập chạp suốt ngày bị bạn bè chọc ghẹo, bắt nạt trở thành một cặp “tri âm, tri kỷ”. Jenny bé nhỏ bằng tình yêu thơ ngây luôn bênh vực và bảo vệ Forest, cũng giống như mẹ của cậu, Forest cảm nhận rõ ràng tấm lòng đó nên hoàn toàn tin tưởng đến mức lời nói của Jenny và mẹ đã trở thành phương châm sống của cả đời cậu. Với Jenny đó là: “Chạy, hãy chạy đi Forrest”, với mẹ là” Cuộc sống giống như một chiếc hộp chocolate, con sẽ không biết trước được điều con sẽ nhận được là gì”, ” Con phải biết bỏ lại sau lưng tất cả những gì đã qua, như vậy con mới có thể tiếp tục tiến lên phía trước”, “Cái chết là một phần của cuộc sống”, ” Số phận của con sẽ ra sao? Con sẽ phải tự mình quyết định, tự mình tìm ra câu trả lời”.

Forest từ một cậu bé thiểu năng về trí tuệ, xương chân bị dị tật yếu ớt đã lớn lên, không chỉ tốt nghiệp đại học như mọi người bình thường mà còn chạy rất giỏi, cũng như đạt được hết những thành công này tiếp nối thành công khác. Forest nhập ngũ, bị thương, bạn đồng ngũ kẻ chết người thương tật, khi giải ngũ cậu là một anh hùng, cậu nổi tiếng một cách tình cờ, được gặp và giao lưu với ngôi sao nhạc Pop, 2 tổng thống, kiếm được rất nhiều tiền, giúp bạn đồng ngũ tìm lại nghị lực và ý nghĩa sống, là nguồn cảm hứng tích cực cho nhiều người, cho cộng đồng.

Một bộ phim hay có thể được phân tích và nhìn nhận ở rất nhiều khía cạnh, và ở góc độ nào cũng tuyệt vời. Xoay quanh câu chuyện cuộc đời của Forest và các nhân vật xoay quanh, người xem sẽ có cảm giác như mình tham gia vào cuộc sống trong phi, đồng thời cũng nhận ra những đạo lý thấm thía.

Tâm thái chân chính và lòng tốt quyết định tất cả, cuộc sống luôn công bằng, phép màu là có thật

Forest Gump nam diễn viên Tom Hand thủ vai. Ảnh: VTV

Với Forest Gump, lòng tốt chính là sức mạnh. Đó cũng là thông điệp xuyên suốt của bộ phim. Forest Gump được sinh ra và lớn lên trước hết nhờ lòng tốt tuyệt vời của mẹ cậu, một phụ nữ chân thành, mạnh mẽ và sáng suốt. Cậu tiếp tục có một cuộc sống bình thường và được khơi dậy, tìm thấy sức mạnh đặc biệt trong bản thân nhờ tình bạn và sự che chở, tốt bụng của Jenny. Đến lượt mình, Forest Gump đối xử tốt với tất cả mọi người, mọi sự việc xảy ra đối với mình. Anh tin tưởng mọi thứ và không mảy may nghi ngờ lời nói của người khác. Khi phải tránh một việc gì đó xấu xảy đến với mình, anh sẽ chạy. Chạy là cách đấu tranh duy nhất, là cách mà anh phản kháng lại một sự việc tồi tệ xảy ra với bản thân. Nhưng nếu việc xấu ấy xảy đến với người khác thì ngược lại,anh sẽ là người dời đi cuối cùng sau khi cố gắng gánh chịu, san sẻ điều tồi tệ ấy. Đó là cách anh đối xử với Bumba, người bạn đồng ngũ, với trung đội trưởng lúc cả trung đội bị thương ngoài chiến trận cũng như khi giải ngũ chìm trong trầm uất, chán nản. Hay con tàu trong bão tố cần lèo lái, nhất định anh sẽ ở đó cho tới khi cả tàu và biển đều trở lại an toàn. Mặc dù Jenny có rời bỏ anh bao nhiêu lần thì anh vẫn sẽ là người cuối cùng ở lại bên cô, chăm sóc và cho cô một bờ vai dựa vào. Forrest Gump không suy nghĩ nhiều. Anh chỉ làm những gì anh được mẹ dạy mà anh biết là tốt. Anh yêu Jenny đến cùng bởi vì tự anh hiểu: Anh có thể không phải là một người thông minh, nhưng anh biết yêu là gì.

Cứ như vậy, tất cả những thành bại trong đời đối với Forrest đều không quan trọng, cũng chẳng có ý nghĩa gì nhiều đối với anh. Anh chỉ sống và làm tròn bổn phận của mình, tròn vai của mình ở mỗi chặng, khi đi học, lúc đi lính, khi chơi bóng bàn, khi làm chủ tàu câu tôm, khi là biểu tượng marathon, lúc là anh hùng chiến tranh, khi gặp gỡ ngôi sao hay chính khách, v.v. Tất cả đều không tác động gì nhiều tới Forrest, chúng chỉ giống như những việc xảy đến tình cờ và không quan trọng lắm. Anh dường như không biết mình có những gì, sở hữu gì, mà chỉ biết rõ việc mình đang làm, cố gắng làm tốt và tiến lên phía trước.

Tâm tính cao bao nhiêu, đức cao bấy nhiêu, tất cả những thành tựu trong đời người đều từ đức mà đến

Forest là một cậu bé xuất phát điểm bình thường, thực ra còn thấp hơn bình thường vì cậu bị coi là thiểu năng trí tuệ theo cách mà nhà trường hay xã hội nhìn nhận. Nhưng anh có một cuộc đời thật phi thường, đạt được rất nhiều thành tựu mà người đời gọi là công thành danh toại, những thành tựu và tài lộc mà tất cả mọi người đều mong ước. Người thường gọi đó là cuộc đời may mắn. Thực ra, trong quãng đời nhiều bất ngờ của mình, thứ mà Forest đạt được lớn hơn tất cả mọi thứ kia gấp nhiều lần, đó chính là tâm thái ngay chính, thuần thiện, tĩnh tại nên không dễ lay động. Không dễ biết đổi khi điều kiện thay đổi, anh luôn giữ đúng những phẩm chất anh có từ tuổi ấu thơ, tốt bụng, xem nhẹ lợi ích hay ham muốn cá nhân, nghĩ cho người khác, vì lợi ích của người khác. Quan điểm nhân sinh ấy là nền tảng chắc chắn đến nỗi dù cả thế giới bao gồm Jenny của anh ủng hộ, theo đuổi lối sống hippi thì anh vẫn chỉ là anh, không bình luận, cũng không tìm hiểu, chỉ ngay lập tức chạy lên giữa đám đông để che áo cho Jenny khỏa thân ôm đàn tập làm ca sĩ.

Những việc tốt được làm, những suy  nghĩ đơn giản, tốt lành, những cam đảm để cứu giúp người khác, không nghi ngại nhận phần thiệt về mình. Những cố gắng vô tư, cố gắng mà chẳng hề nghĩ mình đang cố gắng, chỉ hành động chăm chỉ. Tất cả những điều đó trong Phật gia, Đạo gia văn hóa Phương Đông gọi là đức. Có đức mặc sức mà ăn. Chính là cái lý ấy. Forest không hề gặp may, tất cả những thành quả rực rỡ tốt lành mà anh đạt được đều  là từ sự cố gắng đến cùng với tâm thái vô tư không tính toán, nghi ngại. Với lòng tốt bẩm sinh và cộng hưởng từ người mẹ tuyệt vời.

Cái gì quyết định sự tự do và hạnh phúc bền vững của một con người, tiền bạc, danh vọng hay tình cảm? Không, đó là khả năng buông bỏ và sống trong từng phút giây

Một cảnh trong bộ phim “Forrest Gump”. (Ảnh: Phim Learning)

Con người luôn kiếm tìm hạnh phúc và tự chất vấn mình hạnh phúc là gì. Forest Gump không chất vấn. Anh cũng không nói về hạnh phúc. Triết lý về cuộc sống của anh chỉ đơn giản như thế: Mẹ tôi nói rằng, cuộc sống là một chiếc hộp sô cô la, bạn không biết trước cái mà bạn mở ra sẽ là vị gì. Forest đã sống cuộc đời của mình như ăn từng viên kẹo trong cái hộp kẹo không biết trước. Anh chỉ đơn giản là đón nhận nó. Tất cả vất vả hay thương đau, vui vẻ hay hấp dẫn, bi thương hay hoan hỉ, tất cả chỉ là những chiếc kẹo có hương vị khác nhau. Điểm quan trọng Forest cho người khác thấy, đó là khả năng buông bỏ và sống trọn vẹn trong từng phút giây. Anh tập trung vào việc mình đang làm. Trong khi Bumba làm gì cũng chỉ nghĩ về tôm, nói về tôm, Bumba bị trúng đạn còn Forrest vác anh khỏi ra khỏi vùng bom đạn. Khi chơi bóng bàn, Forrest chỉ chơi bóng không ngừng nghỉ. Khi Forrest chạy, anh chỉ chạy và chạy, không kể đến đích đến là gì, con đường đi đến đâu, một cách tình cờ nhưng không tình cờ anh trở nên xuất sắc.